VMware Cloud Foundation 9 altyapısında çalışan her sanal makine (VM), yalnızca çalışan bir işletim sisteminden ibaret değildir; aynı zamanda bir klasör içerisinde birçok farklı dosya barındırır. Bu dosyalar, VM’in yapılandırma ayarlarını, disklerini, bellek durumunu, loglarını ve geçici çalışma dosyalarını içerir. Bu dosya yapısını anlamak; performans sorunlarını analiz etmek, snapshot yönetimini doğru yapmak, backup/restore süreçlerini planlamak ve troubleshooting işlemlerinde büyük avantaj sağlar.

Resim-1
VM Klasörü İçindeki Temel Dosyalar ve Açıklamaları
1. VM_name.vmx – Configuration File (Yapılandırma Dosyası)
VM’in donanım ayarlarını içerir (CPU, RAM, disk, network kartı, datastore yolu vb.). vSphere Client üzerinden yaptığınız tüm donanım ayarları aslında bu dosyaya yazılır.
2. VM_name.vmtx – Template Configuration File
Eğer VM bir template olarak oluşturulmuş veya convert edilmişse kullanılır. .vmx dosyasının template versiyonudur. VM çalıştırılmaz, sadece klonlama işlemlerinde kullanılır.
3. VM_name.vswp – Swap File (Bellek Takas Dosyası)
VM’in RAM’inin datastore üzerinde oluşturulan dosyasıdır. Fiziksel RAM yetersizliğinde ESXi bu dosyaya veri yazar. Boyutu genellikle Provisioned RAM – Reservation kadardır.
4. vmx-VM_name.vswp – VMX Process Swap File
VM çalışırken VMX işlemine ayrılan ekstra küçük swap dosyasıdır (genelde birkaç MB’dır). VM yönetim süreçleriyle ilgilidir.
5. VM_name.nvram – BIOS/UEFI Firmware File
Sanal makinenin BIOS/UEFI ayarlarını saklar. Fiziksel sunucudaki CMOS gibi düşünülebilir (Boot sırası, secure boot ayarları vb.).
6. vmware.log – Log File
VM’in her power-on işleminde yeni log dosyası oluşturulur. VM’in çalıştırılması, hatalar, vMotion, snapshot işlemleri gibi olayları içerir. Troubleshooting için kritik önemdedir.
7. VM_name.vmdk – Disk Descriptor File (Disk Tanım Dosyası)
Sanal diskin metadata dosyasıdır. İçinde gerçek diskin nerede olduğu, block size, disk türü (thin/thick), snapshot bilgileri bulunur. Disk verisi bu dosyada değil, düz .vmdk-flat dosyasında saklanır.
8. VM_name-flat.vmdk – Data Disk File
VM’in gerçek disk verilerini (C:, /root, işletim sistemi dosyaları vb.) içerir. Boyutu sanal diskin kapladığı alan kadardır.
9. VM_name-*.vmsn veya .vmss – Snapshot / Suspend State File
VM snapshot alındığında veya askıya (suspend) edildiğinde RAM ve CPU durumunu saklayan dosyadır. VM tam olarak “dondurulmuş” halde tutulur. Backup, test, rollback işlemlerinde kullanılır.
Kısa bilgi:
Snapshot neden yer kaplıyor? → .vmsn ve delta .vmdk dosyaları yüzünden.
VM neden açılmıyor? → .nvram bozulmuş olabilir veya .vmx silinmiş olabilir.
Datastore neden dolu? → .vswp dosyaları veya snapshot artıkları yüzünden.
Backup sonrası VM bozuk açıldı? → .vmx, .vmdk ve .nvram uyumsuz restore edilmiş olabilir.
vMotion ile migrate olunca neden .vswp tekrar oluşuyor? → Çünkü her host swap dosyasını kendi datastore’unda yeniden yaratır.